Merak tura – Višegrad, Trebinje, Mostar, Sarajevo

Kada neko spomene Sarajevo, Trebinje i Mostar definitivno me obuzme nostalgija, ali se i javi želja za ponovnim putovanjem, za uživanjem u kafi i baklavi u Baščaršiji, šetnji pored Trebišnjice. Na stranu sva ta nostalgija, Bosna je veoma ozbiljna turistička destinacija. Pokušaću da Vam predstavim deo onoga što je moja preporuka za obilazak.

Šta obići?

Merak tura počinje sa posetom Višegrada koji se nalazi na samo 16 km od granice sa Srbijom. Najpoznatiji je po Višegradskoj ćupriji na Drini, zadužbine velikog vezira Mehmed-paše Sokolovića. Most je izgrađen u periodu od 1571. do 1577. godine, a gradio ga je tada najčuveniji turski arhitekta Kodža Mimar Sinan. Ukupna dužina mosta iznosi 179,5 m. Na sredini mosta se nekada nalazila kućica sa drvenom kapijom i mostovskom stražom, pa je zbog toga ovaj deo mosta nazvan kapija. Most je delimično oštećen tokom Drugog svetskog rata, ali je ubrzo obnovljen. Postao je glavna tema romana “Na Drini ćuprija” koji je 1945. napisao Ivo Andrić. Most Mehmed Paše Sokolovića je pod zaštitom UNESCO-a.

Dalje nas put vodi ka evropskom Jerusalimu, gde se istok spaja sa zapadom, pravo u Sarajevo. Ne znam zaista koju reč da upotrebim za ovaj grad, možda se mogu usuditi da kažem da je lepši i od Beča i od Pariza. Pored svega što možete videti u turištičkom smislu, bićete zaneseni sarajevskom šarmom, mirisima, domaćom atmosferom, ali sa druge strane i puni neke tuge od uništenih kuća obraslih u šiblje i rupa od metaka i gelera na fasadama.. Sarajlije vole da svoj grad porede sa Beogradom, Baščaršiju sa Skadarlijom, ulicu Ferhadija sa Knez Mihailovom, a ulica Maršala Tita sve do Marijinog dvora su Terazije. Obilazak kreće od Vijećnice, jedne od najlepših zgrada u Srajevu, zatim Inat kuća, Baščaršijski trg sa Sebiljom. U Baščaršiji se pored niza radnji za nakitom, džezvama i fildžanima, nalaze i najstarije džamije, biblioteka, škola, Sahat kula, Jevrejski muzej, Stara Pravoslavna crkva. Na putu iz Baščaršije ka Ferhadija ulici, dolazite do tačke gde se spajaju Istok – Otomansko carstvo i Zapad Sarajeva – doba Austrougarske. Nižu se zgrade iz tog perioda koje s leve strane seče Ferhadija džamija ispred Hotela Evropa, Katedrala Srca Isusova kao simbol katoličanstva sa desne strane, a malo dalje je Saborna crkva. Na mestu gde se završava Ferhadija, a počinje Maršala Tita, nalazi se Vječna vatra – spomenik žrtvama Drugog svetskog rata. Ovde se najviše primećuje multikulturalnost Sarajeva, jer ćete u svega stotinak metara videti džamiju Ferhadiju, katoličku katedralu Srca Isusova, Sabornu Crkvu Rođenja Presvete Bogorodice i staru sinagogu, u kojoj se danas nalazi muzej Jevreja. U produžetku je naselje Marijin dvor koje je dobilo ime po palati koja se ovde nalazi, a koju je austrougarski grof Augusto Braun sagradio u znak ljubavi prema svojoj supruzi Mariji. Šetnjom kroz Sarajevo, primetićete Sarajevske ruže – rupe od granata na asfaltu koje predstavljaju oznaku i spomen onima koji su na tom mestu poginuli, uokvirene i označene crvenom bojom.

Na putu od Sarajeva do Mostara prolazite pored Jablaničkog jezera. Verujem da će vas jezero oduševiti pre svega bojom, smaragdno zelena. Jezero je poznato kao viked odmaralište i bogato je raznovrsnom ribom.. Preko Konjica stižete do Mostara, preporuka je parkirati se na gradskom parkingu u blizini Franjevačkog samostana. Ovo je odlična početna tačka gde može krenuti vaš obilazak Mostara tj starog grada. Sinonim za Mostar svakako je Stari most sagrađen po naredbi Sulejmana Veličanstvenog. Ovde se nalazio drveni most koga je 1566. godine zamenio kameni most. Nakon 427 godina njegovog postojanja, 1993. godine je srušen. Obnovljen je 2004. i od tada je na Unesco listi svetske baštine. Sa jedne strane mosta nalazi se kula Halebija, a sa druge kula Tara. Izgledaju kao čuvari mosta. U Tari se nekada čuvala municija, a u Halebiji se nalazio zatvor, dok je danas u njima Muzej Starog mosta. Ispod mosta teče bistra Neretva, nekad zelena, nekad plava. Mostar je inače dobio naziv po mostarima– nekadašnjim čuvarima mostova i u ovom gradu postoji ukupno trinaest mostova. Najstarija ulica koja je očuvala svoju autentičnost iz 16. veka, je ulica u kojoj se nalaze dućani i stare zanatske radnje, poznata kao Kujundžiluk – stari bazar. Moja preporuka je da posetite kuću, park i spomenik Alekse Šantića.

Ubedljivo najlepši grad u Republici Srpskoj jeste Trebinje. Nekada najveća reka ponornica u Evropi, Trebišnjica je ponos Trebinja. Grad okružuju osunčane planine i brda na kojima su pravoslavne crkve. Trebinje je grad sa srpskom većinom, od oko 94% stanovništva. Glavno mesto okupljanja meštana, ali i turista, jeste trg u centru grada, prepoznatljiv po platanima gde se nalazi i prelepa letnja bašta hotela Platani. U blizini ove bašte nalazi se čuvena zelena pijaca, koja nudi razne domaće hercegovačke proizvode. U centru Trebinja nalazi se i Stari grad, koji je pun kafića, restorana, suvenirnica. Dok ste u Trebinju obavezno obiđite neke od sledećih znamenitosti:

• Hercegovačka Gračanica– crkva u Trebinju sa fenomenalnim pogledom, crkva Presvete Bogorodice (Blagoveštenje). Dizajn je simbolično zasnovan na manastiru Gračanica. Trebinjska verzija podignuta je 2000. godine da u njoj čuvaju kosti lokalnog pesnika-heroja Jovana Dučića.

• Muzej Hercegovine– mnoštvo izložbi kojima se obeležava nacionalni heroj Jovan Dučić nalazi se upravo ovde.

• Manastir Tvrdoš– iako ne postoje zvanični podaci, nakon Ostroga, manastir Tvrdoš je najposjećeniji manastir u Srpskoj pravoslavnoj crkvi. Manastir datira iz 4. veka i sagradili su ga Sveti car Konstatin i njegova majka Jelena. Tvrdoš je poznat i po činjenici da je u njemu zamonašen Sveti Vasilije Ostroški. U samom manastiru se pravi istoimeno vino, koje važi za jedno od najboljih u čitavoj Hercegovini.

• Perovića (Arslanagića) most– ova jedinstvena građevina sagrađena je 1574. godine pod upravom velikog vezira Mehmed-paše Sokolovića, koji je takođe bio sponzor gradnje Višegradskog mosta, iako je ovaj dobio ime po naplati putarine. Ime je dobio po Arslan- agi koji je naplaćivao mostarinu.

• Ukoliko imate više vramena možete otići i do Bilećkog jezera, udaljenog od Trebinja 20km. Prostire se na reci Trebišnjici blizu grada Bileće. Nastalo je izgradnjom brane na spomenutoj reci a jezero se nalazi na 400m nadmorske visine.

• Na samo 40km od Trebinja nalazi se Dubrovnik, poslednjih godina posebno je postao atraktivan putnicima. Što se tiče znamenitosti Dubrovnika i njegovog kulturno-istorijskog nasleđa, sve je uglavnom skoncentrisano unutar Starog grada i može se obići u toku jednog dana. Svakako najznačajnija atrakcija grada su njegove čuvene zidine koje datiraju iz 13. veka.

Šta probati?

Kada smo kod hrane, pored ćevapa možete probati i pite, brojna slana i slatka tradicionalna jela. Na Baščaršiji ćete naći baklave najraznovrsnijih punjenja, rahat lokume svih ukusa, bademe u čokoladi… Ako tražite mesto za piće, na raspolaganju su vam brojni kafići, a verovatno najneobičnije iskustvo će vam biti kafić Zlatna ribica. Ukoliko želite da probate sarajevske ćevape moja preporuka je Mrkva ili Želja.

Kada ste u Mostaru zaista je širok izbor restorana, a provereno dobar je tradicionalni etno restoran Šardrvan. Ćevabdžinica „Tima Irma“ nedaleko od Starog mosta najbolje je ocenjena od strane posetilaca.

U Trebinju je najpoznatija poslastičara ‚‚Grk‚‚ a ovde možete probati najlepši sladoled.

Uživajte u Bosanskom meraku!